20 marca 2025
W rozpoczynającym się cyklu wyborczym 2025 ważną rolę odegra nowojorski program dopłat za środków publicznych, który pozwala zwykłym mieszkańcom mieć wpływ na losy miasta w ramach procesu demokratycznego. W ciągu kilkudziesięciu lat istnienia program przyczynił się do zwiększenia znaczenia nawet niewielkich wpłat i stworzył nowe szanse dla osób, które bez pomocy nie byłyby w stanie ubiegać się o urząd miejski — chodzi m.in. o kobiety, osoby kolorowe i ludzi młodych.
Jak działa program dopłat ze środków publicznych
W ramach nowojorskiego programu dopłat ze środków publicznych kwoty darowizn w wysokości do 250 $ są zwiększane w stosunku 8 do 1. Oznacza to, że gdy nowojorczycy przekazują darowizny na kampanię w ramach programu, kandydaci na urzędy otrzymują dodatkowo 8-krotność wpłaconej kwoty. Tak więc nawet niewielkie darowizny robią dużą różnicę.
Gdy przekażesz 10 $ lokalnemu kandydatowi do Rady Miasta, jego komitet wyborczy otrzyma 90 $ — na przykład na wynagrodzenia dla personelu, druk ulotek i plakatów czy projekt strony internetowej.
Ciekawostka: W wyborach miejskich w 2013 r. ponad 90% zebranych środków pochodziło od darczyńców indywidualnych, a nie komitetów politycznych czy związków zawodowych. W ponad 2/3 przypadków wysokość darowizn nie przekraczała 175 $.
Większość kandydatów korzysta z programu: W prawyborach w 2021 r. 94% kandydatów brało udział w programie. 84,6% darowizn uzyskanych przez tych kandydatów w prawyborach stanowiły „drobne kwoty”.
Twoja darowizna daje realne szanse na zwycięstwo większej liczbie kandydatów.
Początki programu dopłat ze środków publicznych w Nowym Jorku
Program powstał za czasów kadencji burmistrza Eda Kocha w latach 80. XX w. Był to największy program dopłat ze środków publicznych w kraju, a jego zadaniem było ograniczenie korupcjogennego wpływu bogaczy na lokalną demokrację i umożliwienie wszystkim mieszkańcom uczestnictwa w lokalnym procesie demokratycznym.
Ciekawostka: Początkowo w ramach powstałego w 1988 r. nowojorskiego programu dopłat ze środków publicznych kwoty darowizn były zwiększane w stosunku 1 do 1.
W całym kraju powstały podobne programy, które wspierają demokrację w innych miastach i stanach: w ramach programu w Denver (w stanie Kolorado) kandydaci mogą uzyskać dopłaty do darowizn nieprzekraczających 50 $, jeśli zgodzą się na zbieranie pieniędzy w mniejszych kwotach i tylko od osób indywidualnych oraz małych komitetów.
Wpływ dopłat ze środków publicznych na nowojorską demokrację
Nowojorski program dopłat ze środków publicznych nie tylko zachęca więcej mieszkańców do udziału w wyborach, ale także pozwala kandydatom finansować swoje kampanie z darowizn wyborców, a nie grup interesów.
Zwiększając znaczenie drobnych darowizn, motywuje kandydatów do finansowania kampanii ze środków przekazanych przez zwykłych nowojorczyków i rezygnacji ze starań o duże wpłaty od przedstawicieli grup interesów.
Nowojorski program dopłat ze środków publicznych to także sposób na rozliczanie kandydatów z ich działań na rzecz wyborców. Ponieważ dzięki programowi więcej osób może prowadzić kampanie, obecne władze nie mogą „spać spokojnie” i muszą zabiegać o względy wyborców, realizując swoje obietnice.
Ciekawostka: Badanie dotyczące wyborów w 2013 r. przeprowadzone przez Center for Urban Research w CUNY Graduate Center wykazało trzykrotnie wyższą frekwencję wśród miejskich wyborców, którzy przekazali darowiznę na kampanię polityczną.
Dzięki dopłatom ze środków publicznych wszyscy nowojorczycy mogą mieć wpływ na proces demokratyczny.
Nowe szanse dla społeczności niedostatecznie reprezentowanych
Nowojorczycy ze wszystkich grup społecznych, którzy chcą służyć swoim społecznościom, powinni mieć możliwość ubiegania się o urząd i realną szansę na zwycięstwo w wyborach. Jak wiadomo, ubieganie się o urząd wymaga wielu zasobów — czasu, pieniędzy, wiedzy itd. W przeszłości stanowiło to ogromną barierę dla potencjalnych kandydatów ze społeczności niedostatecznie reprezentowanych. W rezultacie wybrani urzędnicy często nie wyglądali jak ich wyborcy.
Dzięki nowojorskiemu programowi dopłat ze środków publicznych nowojorczycy ze wszystkich grup społecznych, którzy chcą służyć swoim społecznościom, mogą ubiegać się o urząd i mają realną szansę na zwycięstwo w wyborach.
Program ten stworzył nowe szanse dla osób, które bez pomocy nie byłyby w stanie ubiegać się o urząd miejski — chodzi szczególnie o kobiety, osoby kolorowe i ludzi młodych. Według badań kobiety i osoby kolorowe częściej finansują swoje kampanie z drobnych darowizn niż mężczyźni i osoby białe.
Dzięki wsparciu z nowojorskiego programu dopłat ze środków publicznych Rada Miasta wybrana w 2021 r. była najbardziej zróżnicowana w historii NYC. Ponadto po raz pierwszy większość stanowiły w niej kobiety.
Ciekawostka: Dzięki nowojorskiemu programowi dopłat ze środków publicznych reprezentacja osób kolorowych w Radzie Miasta wzrosła z 51% do 67%.
Demokracja jest silniejsza, gdy uczestniczą w niej przedstawiciele wszystkich grup społecznych. Ma to szczególne znaczenie w mieście o tak zróżnicowanej strukturze demograficznej jak nasze.
Liczy się zdanie każdego nowojorczyka.